Pruimenboom en Sleedoornstruik

Jantje zag eens pruimen hangen
O! als eieren zo groot,
't Scheen, dat jantje wou gaan plukken,
schoon zijn vader 't hem verbood.
Hier is, zei hij, noch mijn vader
noch de tuinman, die het ziet.'
Aan een boom, zo volgeladen,
mist men vijf zes pruimen niet.
Maar ik wil gehoorzaam wezen,
en niet plukken: ik loop heen.
Zou ik, om een hand vol pruimen,
ongehoorzaam wezen? Neen.
Voort ging Jantje: maar zijn vader
die hem stil beluisterd had,
kwam hem in het lopen tegen
vooraan op het middelpad.
Kom, mijn Jantje, zei de vader kom,
mijn kleine hartendief.
Nu zal ik u pruimen plukken;
nu heeft vader Jantje lief.
Daarop ging Papa aan 't schudden,
Jantje raapte schielijk op;
Jantje kreeg zijn hoed vol pruimen,
en liep heen op een galop.

(Hiëronymus van Alphen)

Vroeger

In vroegere tijden waren pruimen een 'wilde' vrucht, die wrang smaakte, tenzij men ze plukte na de eerste vorst. Het waren toen sleepruimen of sleedoornvruchten.
De zwarte, knikkergrote pruimen stelden absoluut niet zo veel voor. De Kelten hadden hiervoor echter een oplossing. Ze gebruikten alleen de sterkste en de mooiste struiken om de pruimnakomelingen zo sterk en groot mogelijk te maken. Op zeker ogenblik werd de kerspruim en een tijdje later de eigenlijke pruim (de kwets) geboren.

De Grieken kenden de kunst al van het enten en zo zijn via de Romeinen, de pruimen ook in een minder gunstig klimaat levend op de wereld te krijgen. Ze namen de onderstam van sleedoorn en entten daar hun favoriete pruimenboom op. De goede, smakelijke, sappige pruimen zagen pas in 200 voor Christus het levenslicht.

Volksremedies

Sleedoornbloesem is één van de zachtste laxeermiddelen die er bestaan.
1 theelepel bloesems met een kop kokend water overgieten en 1 minuut laten trekken. Dan zeven en drinken. 1 kop per dag is voldoende.

Hildegard von Bingen, de Duitse kloosterlinge (1098-1179), zag het anders. Als je pruimen eet, loop je volgens haar de kans dat onzichtbare ziekten ineens losbarsten. Zij stelt: 'pruimen kunnen slijm in de maag doen ontstaan en je wordt er melancholisch van.'
Maar ze had wel lovende woorden over voor andere delen van de pruimenboom. Uit jonge pruimenbladeren en -schors kan je assen maken. Daarmee was je je haren en ze blijven volumineus. Gekloven lippen behandelde zij met een balsem van pruimenboomsap en -hars.

Culinair

Voor een pruimentaart, heb je 1 kg pruimen, 360 g boter, 200 g suiker, 180 g bloem, 180 g muesli, 3 koffielepeltjes bakpoeder, kaneel, gemalen noten en 6 eieren nodig.
Meng de bloem, muesli en bakpoeder. Doe de malse boter in een kom, voeg er suiker aan toe en mix tot een homogene brij. Doe er een beetje van de bloem en een ei bij. Mix alles goed door elkaar. Ga zo verder tot de bloem, de muesli en de eieren allemaal onder het deeg zitten. Je krijgt dan een tamelijk plat deeg. Doe dan boter in de braadslede. Strooi er wat bloem op en leg er nu met een pannenlikker hoopjes deeg in. Strijk die hoopjes nadien glad, snij de pruimen in deeltjes en leg ze in rijen op het deeg. Strooi er nog wat kaneel en gemalen noten over. Ten slotte bak je deze taart in 60 minuten op 180 graden.

Sleedoorndrupje

Een heerlijk drankje: 1/2 kg sleedoornbessen (pluk na eerste vriesweer of uit diepvries), 350 g fijne suiker, 1/4 liter water en 1/2 liter jenever.
Je wast de vruchtjes, doorprikt ze met een stopnaald en kookt de suiker met het water tot siroop. Je laat de siroop helemaal afkoelen en roert er dan de brandewijn door. Je doet de sleedoornbessen in bokalen en giet er de gesuikerde brandewijn over. Je laat de drank op een warme plek staan en schudt er regelmatig eens mee.
Wacht ten minste tot Kerstmis alvorens het heerlijke vocht aan de lippen te brengen. Zet de brandewijn of jenever eerst goed koud om er ten volle van te genieten.

Terug naar "Andere remedies & volksgebruiken"